Tuổi dậy thì là giai đoạn cơ thể chuyển biến mạnh về tâm sinh lý. Trong đó, thay đổi dễ nhận biết và phiền toái nhất chính là hiện tượng nổi mụn rất nhiều. Vậy nổi mụn tuổi dậy thì vì đâu mà có? Hãy cùng Phụ Nữ Đẹp chia sẻ 8 bí quyết trị mụn trứng cá tuổi dậy thì vừa đơn giản, vừa hiệu quả nhé!
Vì sao bạn bị nổi mụn tuổi dậy thì?
Mụn trứng cá là vấn đề da liễu phổ biến có thể gặp ở mọi đối tượng. Mặc dù không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng các nốt mụn trên da tác động không nhỏ đến ngoại hình, yếu tố thẩm mỹ và tâm lý. Thống kê cho thấy, mụn trứng cá thường khởi phát ở độ tuổi dậy thì ( từ 11 – 17 tuổi) và có xu hướng giảm dần khi bước sang tuổi 30. Theo các bác sĩ Da liễu, mụn trứng cá xuất hiện tuổi dậy thì do các nguyên nhân sau:
– Gia tăng hormone androgen: Hormone androgen có xu hướng tăng lên ở cả nữ giới và nam giới trong độ tuổi dậy thì. Chức năng của hormone này là tạo ra sự biệt hóa của tuyến tiền liệt, dương vật, bìu và là tiền chất của hormone estrogen (hormone chính ở nữ giới). Tuy nhiên sự gia tăng đột ngột của hormone này có thể khiến da bài tiết nhiều dầu thừa, gây bít tắc lỗ chân lông và hình thành mụn.
– Vệ sinh da mặt kém: Vệ sinh da mặt kém là điều kiện thuận lợi để dầu thừa tắc nghẽn trong lỗ chân lông, kích thích sự phát triển của vi khuẩn kỵ khí P. acnes. Ngoài ra, thói quen này còn khiến cổ nang lông bị sừng hóa khiến bã nhờn và tế bào chết không thể thoát ra bên ngoài.
– Một số nguyên nhân khác: Ngoài ra, mụn trứng cá xuất hiện ở tuổi dậy thì còn có thể khởi phát do một số nguyên nhân khác như dị ứng mỹ phẩm, thức khuya, chế độ ăn uống không phù hợp, rối loạn nội tiết tố, căng thẳng do áp lực từ việc học tập,…
Ở giai đoạn dậy thì, da mặt có độ nhạy cảm cao nên rất dễ để lại sẹo thâm, sẹo rỗ,… nếu không xử lý và điều trị mụn trứng cá đúng cách.
Chia sẻ ngay 5 bí quyết trị mụn trứng cá vô cùng đơn giản
Điều trị mụn trứng cá tuổi dậy thì phụ thuộc vào mức độ tổn thương, số lượng nốt mụn và nguyên nhân cụ thể. Dưới đây là một số cách trị mụn trứng cá tuổi dậy thì giúp giảm mụn, ngăn ngừa sẹo thâm và nuôi dưỡng làn da, bao gồm:
Vệ sinh và chăm sóc da mặt đúng cách
Vệ sinh da mặt kém là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn P. acnes phát triển, đồng thời khiến bụi bẩn, bã nhờn và mỹ phẩm ứ đọng trong lỗ chân lông. Ngoài ra, vệ sinh kém còn khiến da bị tổn thương, thâm sạm, suy giảm khả năng miễn dịch và dễ gặp phải các vấn đề da liễu khi có tác nhân kích thích. Vì vậy để kiểm soát mụn trứng cá và nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh, cần vệ sinh và chăm sóc da mặt đúng cách.
Đồng thời, bạn cũng cần chú ý xây dựng các thói quen sau, giúp ngăn ngừa mụn trứng cá hiệu quả:
– Vệ sinh da mặt 2 lần/ ngày (sáng – tối) với sữa rửa mặt có thành phần nhẹ dịu, độ pH cân bằng và không chứa xà phòng. Khi rửa mặt, nên massage nhẹ nhàng để loại bỏ bụi bẩn và bã nhờn – đặc biệt là ở những vị trí có hoạt động bài tiết dầu thừa mạnh như vùng má, mũi, trán và cằm.
– Sau khi vệ sinh da, nên sử dụng nước cân bằng (toner) để ổn định độ pH trên da và cấp ẩm nhằm duy trì làn da mềm mịn và hạn chế tình trạng khô căng sau khi rửa mặt. Sử dụng kem dưỡng 2 lần/ ngày nhằm duy trì độ ẩm, hạn chế hoạt động bài tiết dầu thừa quá mức và tái tạo màng lipid trên bề mặt da. Tuy nhiên khi bị mụn, bạn nên lựa chọn loại kem dưỡng có thành phần dưỡng ẩm vừa đủ, kết cấu mỏng và thấm nhanh để tránh gây bít tắc lỗ chân lông và kích thích mụn trứng cá viêm đỏ hơn.
– Nên thoa kem chống nắng trước khi di chuyển và hoạt độ ngoài trời từ 20 – 30 phút. Tia UV từ ánh nắng có thể kích thích da bài tiết dầu thừa và tăng sinh melanin gây tàn nhang, nám da và khiến da tối màu, thâm sạm. Bên cạnh đó nên sử dụng khẩu trang, nón và áo khoác để bảo vệ da trước tác hại của tia cực tím.
– Tránh trang điểm trong thời gian điều trị mụn trứng cá. Lớp trang điểm có thể khiến nang lông bị bít tắc, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và khiến mụn trứng cá chuyển biến nặng hơn.
– Từ bỏ thói quen sờ tay lên da mặt và nốt mụn. Đồng thời cần giặt khẩu trang thường xuyên để tránh gây kích ứng da và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi.
– Làm sạch và chăm sóc da đúng cách có thể giảm mức độ viêm đỏ của các nốt mụn cũ, giảm hình thành các nốt mụn mới và hạn chế nguy cơ để lại sẹo thâm, sẹo rỗ. Hơn nữa, biện pháp này còn tăng tốc độ tái tạo của da, nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh và giúp rút ngắn thời gian điều trị.
Sử dụng thuốc bôi trị mụn trứng cá
Đối với các nốt mụn trứng cá viêm đỏ và gây đau nhiều, bạn có thể tìm gặp bác sĩ để được chỉ định một số loại thuốc bôi như:
– Thuốc bôi Axit salicylic: Axit salicylic có khả năng tẩy tế bào chết, làm thông thoáng nang lông và loại bỏ dầu thừa tích tụ sâu trong lỗ chân lông. Ngoài ra, loại thuốc này còn giúp kiểm soát hoạt động bài tiết dầu thừa, giảm viêm, sát trùng và làm khô cồi mụn. Bên cạnh đó, sử dụng thuốc bôi chứa Axit salicylic trong thời gian dài còn ngăn ngừa mụn tái phát và thu nhỏ lỗ chân lông.
– Thuốc bôi Acid azelaic: Acid azelaic là thành phần có nguồn gốc từ lúa mạch và lúa mì. Loại axit này vừa có khả năng ức chế vi khuẩn P. acnes, giảm sừng hóa cổ nang lông vừa giúp ức chế quá trình tổng hợp melanin và giảm thâm sẹo sau mụn. Vì vậy, bạn có thể sử dụng thuốc bôi chứa Acid azelaic để cải thiện mụn trứng ở tuổi dậy thì, giảm thâm sau mụn và nuôi dưỡng làn da trắng sáng.
– Thuốc bôi Benzoyl peroxide: Thuốc bôi chứa Benzoyl peroxide (2.5 – 10%) được sử dụng đối với các nốt mụn trứng cá lớn, viêm đỏ và có mủ trắng. Hoạt chất này có khả năng kìm hãm các vi khuẩn kỵ khí (như P. acnes), bạt sừng và làm thông thoáng nang lông. Tuy nhiên loại thuốc này chỉ được sử dụng tại vị trí nốt mụn và cần hạn chế tình trạng lạm dụng. Lạm dụng Benzoyl peroxide có thể khiến da thâm sạm và tăng tốc độ lão hóa.
– Thuốc kháng sinh dạng bôi: Trong trường hợp mụn trứng cá nổi nhiều và gây viêm đỏ nặng, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc kháng sinh dạng bôi như Clindamycin và Erythromycin. Nhóm thuốc này có khả năng ức chế vi khuẩn, từ đó giảm mức độ viêm và đau nhức ở các nốt mụn.
– Thuốc bôi chứa Retinoid: Retinoid là dẫn xuất của vitamin A có khả năng tái tạo tế bào và loại bỏ lớp sừng của da. Loại thuốc này có khả năng làm thông thoáng nang lông, đẩy cồi mụn và hạn chế tình trạng sẹo rỗ. Đối với các trường hợp mụn trứng cá nặng, bác sĩ thường chỉ định kết hợp với kháng sinh dạng bôi để gia tăng tác dụng.
Thuốc bôi trị mụn trứng cá ở tuổi dậy thì có thể được sử dụng ở dạng thuốc đặc hiệu hoặc được bổ sung với nồng độ thấp trong các sản phẩm kem dưỡng, toner, serum. Khi sử dụng các loại thuốc này, da mặt có thể mỏng và nhạy cảm hơn với ánh nắng. Do đó cần thoa kem chống nắng thường xuyên để hạn chế tình trạng kích ứng và thâm sạm da.
Trị mụn tuổi dậy thì bằng thảo dược Đông y
Thảo dược Đông y trở thành một trong những lựa chọn quen thuộc của rất nhiều người bởi tính an toàn, hiệu quả, không tác dụng phụ. Các thảo dược Đông y đều là những vị thuốc tự nhiên, gần gũi với sức khỏe con người, ngoài công dụng trị mụn từ căn nguyên còn giúp nâng cao thể trạng, sức khỏe.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Thực tế cho thấy, hầu hết người ở độ tuổi dậy thì đều có chế độ ăn uống không khoa học. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động bài tiết bã nhờn của da và nồng độ nội tiết. Vì vậy để kiểm soát mụn trứng cá và các vấn đề da liễu khác, cần điều chỉnh một số thói quen ăn uống sau:
– Bổ sung thực phẩm giàu Kẽm giúp giảm mụn trứng cá ở tuổi dậy thì.
– Tránh sử dụng các loại thực phẩm chứa nhiều đường và sữa động vật. Nhóm thực phẩm này có thể làm tăng nồng độ insulin trong máu, từ đó kích thích bã nhờn bài tiết quá mức và gây viêm đỏ nang lông.
– Hạn chế dùng thức ăn nhanh, đồ ăn vặt, bánh kẹo, socola và các loại thực phẩm chế biến sẵn. Hầu hết các loại thực phẩm này đều chứa nhiều dầu mỡ, gia vị và chất bảo quản. Dung nạp quá nhiều các thành phần này khiến da đổ nhiều dầu, kích thích hiện tượng viêm đỏ và đau nhức ở mụn trứng cá.
– Cần uống nhiều nước, bổ sung rau xanh, củ và trái cây vào chế độ dinh dưỡng. Khoáng chất, nước và vitamin trong các nhóm thực phẩm này giúp dưỡng ẩm da, hạn chế hoạt động bài tiết bã nhờn và hỗ trợ giảm hiện tượng viêm đỏ ở nốt mụn.
– Tăng cường sử dụng các nhóm thực phẩm chứa kẽm như hàu, hạt bí, bí đỏ, gan cừu và lúa mì. Kẽm có khả năng giảm mụn trứng cá, ức chế vi khuẩn P. acnes và tăng cường sức đề kháng cho da.
– Nên ưu tiên dùng các loại thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa như trà xanh, rau củ và trái cây. Các chất chống oxy hóa có khả năng giảm viêm, tái tạo mô da hư tổn và hạn chế hiện tượng viêm đỏ ở nốt mụn.
– Có thể sử dụng các thực phẩm chứa nhiều probiotic (lợi khuẩn) như sữa chua, kim chi, súp miso,… Nghiên cứu cho thấy, lợi khuẩn trong nhóm thực phẩm này có thể giảm viêm và điều tiết hoạt động bài tiết dầu thừa.
– Ngoài khả năng giảm mụn và điều hòa hoạt động sản xuất bã nhờn, chế độ ăn uống khoa học còn giúp nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh, hạn chế bùng phát bệnh chàm và ngăn ngừa sẹo thâm sau mụn.
Giảm mụn trứng cá với chế độ sinh hoạt khoa học
Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học cũng có thể là tác nhân gây mụn trứng cá ở tuổi dậy thì. Vì vậy bên cạnh sử dụng thuốc, chăm sóc và điều chỉnh chế độ ăn uống, bạn cần thay đổi một số thói quen sinh hoạt sau:
– Hạn chế thói quen thức khuya và ngủ không đủ giấc. Thời gian ngủ ít hơn 7 giờ đồng hồ có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của da khiến cơ quan này thâm sạm, giảm khả năng đề kháng và khiến nốt mụn chậm hồi phục.
– Không để da tiếp xúc với bụi bẩn, hóa chất và ánh nắng trong thời gian dài. Các tác nhân này có thể khiến hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ, kích thích hại khuẩn phát triển và làm nghiêm trọng các nốt mụn trứng cá.
– Tuyệt đối không lạm dụng thuốc bôi chứa corticoid hoặc tự ý sử dụng các loại thuốc trị mụn không rõ nguồn gốc.
– Chỉ nên đeo khẩu trang khi cần thiết. Đeo khẩu trang quá thường xuyên có thể khiến da bị bí, tiết nhiều dầu và nổi nhiều mụn trứng cá.
– Nên dành 15 – 20 phút/ ngày để tập thể dục thể thao. Hoạt động thể chất giúp phát triển chiều cao trong giai đoạn dậy thì, điều hòa nội tiết tố và giải tỏa căng thẳng.
– Căng thẳng từ việc học tập cũng có thể khiến tình trạng mụn trứng cá trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy bạn nên cân đối giờ giấc học tập, dành thời gian nghỉ ngơi và nghe nhạc để giảm mệt mỏi và giải tỏa các suy nghĩ tiêu cực.
Thực tế cho thấy, kết hợp giữa chế độ sinh hoạt khoa học, thói quen ăn uống lành mạnh và chăm sóc da đúng cách có thể kiểm soát mụn trứng cá tuổi dậy thì trong thời gian ngắn. Ngoài ra các biện pháp này còn hạn chế nguy cơ hình thành các nốt mụn mới và giảm mức độ tổn thương da sau khi điều trị mụn.
Hi vọng những thông tin trên đã giúp bạn đọc biết được nguyên nhân gây nổi mụn tuổi dậy thì, cũng như nắm được 5 bí quyết trị mụn trứng cá tuổi dậy thì hiệu quả. Hãy theo Phụ Nữ Đẹp để được chia sẻ thông tin, kiến thức thú vị về chăm sóc sức khỏe và làm đẹp nhé!